ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയിലെ വൈസ്രോയിമാര്‍
1857-ലെ ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തോടെ ഇംഗ്ലീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ ഇന്ത്യയിലെ ഭരണം അവസാനിച്ചു. 1858-ലെ ഗവണ്‍മെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യാ ആക്ട് പ്രകാരം ഇന്ത്യ ബ്രിട്ടീഷ് രാജ്ഞിയുടെ നേരിട്ടുള്ള ഭരണത്തിനുകീഴിലായി. ഗവര്‍ണര്‍ ജനറല്‍ ഓഫ് ഇന്ത്യ എന്ന സ്ഥാനപ്പേരിനു പകരമായി വൈസ്രോയി ഓഫ് ഇന്ത്യ നിലവില്‍വന്നു. അവസാനത്തെ ഗവര്‍ണര്‍ ജനറലായിരുന്ന കാനിങ് പ്രഭു ആദ്യത്തെ വൈസ്രോയിയായി നിയമിതനായി.
മത്സര പരീക്ഷകള്‍ക്ക് ഈ ഭാഗത്തുനിന്നും ചോദിക്കാനിടയുള്ള വിവരങ്ങള്‍, വൈസ്രോയിമാരുടെ ഭരണവും പ്രധാന സംഭവങ്ങളുമുള്‍പ്പെടെ കാലഗണനാക്രമത്തില്‍ ചുവടെ നല്‍കിയിട്ടുണ്ട്.
കാനിങ് പ്രഭു (1856-1862)
- ബജറ്റ് സമ്പ്രദായം ആരംഭിച്ചു
- സിവില്‍ സര്‍വീസുകള്‍ക്ക് തുടക്കമിട്ടു
- ദത്താവകാശ നിരോധനനയം നിര്‍ത്തലാക്കി
- 1860-ല്‍ ഇന്ത്യന്‍ പീനല്‍ കോഡ് (ഐ.പി.സി) നിലവില്‍വന്നു
- 1861-ല്‍ ഇന്ത്യന്‍ കൗണ്‍സില്‍ ആക്ട് പാസാക്കി
- 1859-60: ബംഗാളില്‍ നീലം കര്‍ഷകരുടെ പ്രക്ഷോഭം
- എല്‍ജിന്‍ (1862-1863)
- 1862 - കല്‍ക്കട്ട, ബോംബെ, മദ്രാസ് ഹൈക്കോടതികള്‍ സ്ഥാപിച്ചു.
ജോണ്‍ ലോറന്‍സ് (1864-1869)
- ഷിംലയെ ഇന്ത്യയുടെ വേനക്കാല തലസ്ഥാനമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു
- 1866-ല്‍ അലഹബാദ് ഹൈക്കോടതി സ്ഥാപിച്ചു
- ഇന്ത്യയില്‍ വനംവകുപ്പിന് രൂപംനല്‍കി
- ഭൂട്ടാന്‍ യുദ്ധം (1864-65) നടന്നത് ജോണ്‍ ലോറന്‍സിന്റെ ഭരണകാലത്തായിരുന്നു.
മേയോ പ്രഭു (1869-1872)
- സാമ്പത്തിക വികേന്ദ്രീകരണത്തിന് തുടക്കംകുറിച്ചു
- 1871-ല്‍ ആദ്യത്തെ കാനേഷുമാരി (census) ആരംഭിച്ചു
- കേശബ് ചന്ദ്ര സെന്‍ ഇന്ത്യന്‍ റിഫോം അസോസിയേഷന്‍ സ്ഥാപിച്ചത് ഇക്കാലത്താണ്.
- സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റിക്കല്‍ സര്‍വേ ഓഫ് ഇന്ത്യ സ്ഥാപിച്ചു
- 1872-ല്‍ ആന്‍ഡമാനില്‍ ജയില്‍പ്പുള്ളിയായിരുന്ന ഷേര്‍ അലി മേയോ പ്രഭുവിനെ വധിച്ചു. അധികാരത്തിലിരിക്കെ കൊല്ലപ്പെട്ട ഏക വൈസ്രോയ് മേയോയാണ്.
നോര്‍ത്ത്ബ്രൂക്ക് പ്രഭു (1872-1876)
- നാടകങ്ങളിലെ ബ്രിട്ടീഷ് വിരുദ്ധത ഇല്ലാതാക്കാന്‍ നിയമം കൊണ്ടുവന്നു
- 1873 - ജാതിവ്യവസ്ഥയ്ക്കും തൊട്ടുകൂടായ്മയ്ക്കുമെതിരെ ജ്യോതിബഫൂലെ മഹാരാഷ്ട്രയില്‍ സത്യശോധക് സമാജം സ്ഥാപിച്ചു.
ലിട്ടണ്‍ പ്രഭു (1876-1880)
- 1877 - ഒന്നാം ഡല്‍ഹി ദര്‍ബാര്‍ - വി്ക്ടോറിയ രാജ്ഞിയെ ഇന്ത്യയുടെകൂടി രാജ്ഞിയായി പ്രഖ്യാപിച്ചു
- 1878 - പ്രാദേശികഭാഷാ പത്രങ്ങള്‍ക്ക് സെന്‍സര്‍ഷിപ്പ് ഏര്‍പ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട് 'വെര്‍ണാകുലര്‍ പ്രസ് ആക്ട്' നടപ്പാക്കി
- 1879 - സിവില്‍ സര്‍വീസ് പരീക്ഷകള്‍ക്ക് തുടക്കമിട്ടു
റിപ്പണ്‍ പ്രഭു (1880-1884)
- ഒന്നാം ഫാക്ടറി നിയമം
- വെര്‍ണാകുലര്‍ പ്രസ് ആക്ട് പിന്‍വലിച്ചു
- പ്രാദേശിക സ്വയംഭരണ സ്ഥാപനങ്ങള്‍ക്ക് തുടക്കമിട്ടു
- ഇന്ത്യയിലെ ന്യായാധിപന്മാര്‍ക്ക് കൂടുതല്‍ അധികാരം നല്‍കുന്ന ഇല്‍ബേര്‍ട്ട് ബില്‍ നടപ്പാക്കി
- 1881 - ആദ്യത്തെ സമ്പൂര്‍ണ്ണ ജനസംഖ്യാ കണക്കെടുപ്പ്
ഡഫറിന്‍ പ്രഭു (1884-1888)
- 1885 - ഇന്ത്യന്‍ നാഷണല്‍ കോണ്‍ഗ്രസ് രൂപംകൊണ്ടു
- മൂന്നാം ആഗ്ലോ-ബര്‍മീസ് യുദ്ധം (1885)
ലാന്‍ഡ്സ്ഡോണ്‍ പ്രഭു (1888-1894)
- 1891 - രണ്ടാം ഫാക്ടറി നിയമം
- 1892 - ഇന്ത്യന്‍ കൗണ്‍സില്‍ ആക്ട്
- 1893 - ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ, അഫ്ഗാനിസ്താന്‍ എന്നിവയ്ക്കിടയിലെ അതിര്‍ത്തി നിര്‍ണയിക്കാനായി ഡ്യൂറന്റ് കമ്മീഷനെ നിയോഗിച്ചു
എല്‍ജിന്‍ പ്രഭു (1894-1899)
- 1897 - ബേലൂര്‍ മഠത്തില്‍ സ്വാമി വിവേകാനന്ദന്‍ രാമകൃഷ്ണ മിഷന്‍ സ്ഥാപിച്ചു
കഴ്സണ്‍ പ്രഭു (1899-1905)
- 1905-ല്‍ ബംഗാളിനെ രണ്ടായി വിഭജിച്ചു - ബംഗാളും ഈസ്റ്റ് ബംഗാളും. ഇതിനെത്തുടര്‍ന്ന് രണ്ടാം സ്വദേശി പ്രസ്ഥാനത്തിന് (1905-1911) തുടക്കമായി. ലാലാ ലജ്പതിറായ്, ബിപിന്‍ ചന്ദ്രപാല്‍, ബാലഗംഗാതര തിലകന്‍, അരവിന്ദ ഘോഷ് എന്നിവര്‍ നേതൃത്വം നല്‍കി.
- ആര്‍ക്കയോളജിക്കല്‍ സര്‍വേ ഓഫ് ഇന്ത്യ സ്ഥാപിച്ചു
- 1903 - രണ്ടാം ഡല്‍ഹി ദര്‍ബാര്‍
മിന്റോ പ്രഭു (1905-1910)
- 1906 - ആഗാ ഖാന്റെ നേതൃത്വത്തില്‍ മുസ്ലിം ലീഗ് സ്ഥാപിതമായി
- 1907 - കോണ്‍ഗ്രസില്‍ പിളര്‍പ്പ്
- കോണ്‍ഗ്രസിന്റെ തീവ്രവാദ വിഭാഗത്തെ ചെറുക്കാനായി ദേശവിരുദ്ധ മീറ്റിങ്ങുകള്‍ നിരോധിച്ചു
- 1907 - ജാംഷെഡ്ജി ടാറ്റ ടാറ്റ അയണ്‍ ആന്‍ഡ് സ്റ്റീല്‍ കമ്പനി സ്ഥാപിച്ചു
- 1909 - മോര്‍ലി-മിന്റോ പരിഷ്‌കാരങ്ങള്‍ (ഇന്ത്യന്‍ കൗണ്‍സില്‍ ആക്ട്, 1909) നടപ്പാക്കി. ഇന്ത്യക്കാര്‍ക്ക് ഭരണത്തില്‍ പ്രാതിനിധ്യം വര്‍ധിപ്പിച്ചു
- 1910 - പത്രങ്ങള്‍ക്കും മറ്റ് അച്ചടി മാധ്യമങ്ങള്‍ക്കും കടുത്ത നിയന്ത്രണമേര്‍പ്പെടുത്തി
ഹാഡിഞ്ജ് പ്രഭു (1910-1916)
- 1911 - ബംഗാള്‍ വിഭജനം റദ്ദാക്കി. തലസ്ഥാനം കല്‍ക്കട്ടയില്‍നിന്നും ഡല്‍ഹിയിലേക്ക് മാറ്റി
- 1911 - മൂന്നാം ഡല്‍ഹി ദര്‍ബാര്‍
- 1912 - ബിഹാര്‍ പ്രവശ്യ ബംഗാളില്‍നിന്ന് വേര്‍പെടുത്തി
- 1914 - ഇന്ത്യയ്ക്കും ചൈനയ്ക്കും ഇടയിലെ അതിര്‍ത്തി രേഖയായ മക്മഹോന്‍ ബോര്‍ഡര്‍ ലൈന്‍ നിലവില്‍വന്നു
- 1915 - ഗദ്ദര്‍ കലാപം
ചെംസ്‌ഫോര്‍ഡ് പ്രഭു (1916-1921)
- 1916 - ആനി ബസന്റ്, ബാലഗംഗാധര തിലക് എന്നിവരുടെ നേതൃത്വത്തില്‍ ഇന്ത്യന്‍ ഹോംറൂള്‍ പ്രസ്ഥാനം രൂപീകരിക്കപ്പെട്ടു.
- 1916 - ലക്‌നൗ പാക്ട്. പ്രവിശ്യകളിലെ നിയമനിര്‍മാണസഭകളില്‍ ന്യൂനപക്ഷങ്ങളുടെ പ്രാതിനിധ്യം ഉറപ്പാക്കാന്‍ കോണ്‍ഗ്രസും ലീഗും ധാരണയായി.
- 1919 - മൊണ്ടേഗു-ചെംസ്‌ഫോര്‍ഡ് പരിഷ്‌കാരങ്ങള്‍. ഇന്ത്യയില്‍ കൂടുതല്‍ സ്വയംഭരണ സ്ഥാപനങ്ങള്‍ സ്ഥാപിക്കാന്‍ തീരുമാനമായി.
- ഗവണ്‍മെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യാ ആക്ട്, 1919 - ഭരണത്തില്‍ ഇന്ത്യക്കാര്‍ക്ക് കൂടുതല്‍ പ്രാതിനിധ്യം
- റൗളത്ത് ആക്ട്, 1919 - വിചാരണ കൂടാതെ വിമതരെ തടവില്‍ വെക്കാനുള്ള നിയമം. കരിനിയമം എന്ന പേരിലും അറിയപ്പെടുന്നു.
- 1919 ഏപ്രില്‍ - ജാലിയന്‍ വാലാബാഗ് കൂട്ടക്കൊല
- 1921 - ഇംപീരിയല്‍ ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യ സ്ഥാപിച്ചു
റീഡിങ് പ്രഭു (1921-1926)
- 1921 - മലബാര്‍ കലാപം
- നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം (1921-22)
- 1921 - ടാഗോര്‍ വിശ്വഭാരതി സര്‍വകലാശാല സ്ഥാപിച്ചു
- 1922 - ചൗരി ചൗരാ സംഭവത്തോടെ നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം നിര്‍ത്തലാക്കി
ഇര്‍വിന്‍ പ്രഭു (1926-1931)
- 1928 - 1919-ല്‍ നടത്തിയ ഭരണ പരിഷ്‌കാരങ്ങളുടെ മാറ്റം പരിശോധിക്കാനായി സൈമണ്‍ കമ്മീഷനെ നിയമിച്ചു
- 1928 - നെഹ്രു റിപ്പോര്‍ട്ട്
- 1929 - മുസ്ലിം വിഭാഗത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയ രാഷ്ട്രീയ അവകാശങ്ങള്‍ നേടിയെടുക്കുകയെന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ മുഹമ്മദലി ജിന്ന 14 ഇന പദ്ധതി അവതരിപ്പിച്ചു
- 1930 - ഉപ്പു സത്യാഗ്രഹം, ഒന്നാം വട്ടമേശ സമ്മേളനം, മുഹമ്മദ് ഇക്ബാലിന്റെ അലഹബാദ് അഭിസംബോധന, ചിറ്റഗോങ് കലാപം തുടങ്ങിയ സംഭവങ്ങള്‍ക്ക് ആ വര്‍ഷം സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു.
- 1931 - ഗാന്ധി-ഇര്‍വിന്‍ പാക്ട്. ഉപ്പുസത്യാഗ്രഹം നിര്‍ത്തി. രാഷ്ട്രീയ തടവുകാരെ വിട്ടയച്ചു.
- 1931 മാര്‍ച്ച് - ഭഗത്‌സിങ്, രാജ്ഗുരു, സുഖ്‌ദേവ് എന്നിവരെ തൂക്കിക്കൊന്നു
- ഒന്നാം വട്ടമേശ സമ്മേളനം (1930)
വില്ലിങ്ഡണ്‍ പ്രഭു (1931-1936)
- രണ്ടും മൂന്നും വട്ടമേശ സമ്മേളനങ്ങള്‍ നടന്നു (1931,1932)
- 1932 - ഗാന്ധിയും അംബേദ്കറും തമ്മില്‍ പൂന പാക്ട്. അധകൃത വിഭാഗങ്ങളുടെ പ്രാതിനിധ്യത്തിനായി അംബേദ്കര്‍ മുന്നോട്ടുവന്നു.
- 1933 - ചൗധരി റഹ്മത്ത് അലിയുടെ പാകിസ്താന്‍ പ്രഖ്യാപനം
- 1934 - കോണ്‍ഗ്രസ് സോഷ്യലിസ്റ്റ് പാര്‍ട്ടി രൂപീകരിച്ചു
- ഗവണ്‍മെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ ആക്ട്, 1935
- റിസര്‍വ് ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യ സ്ഥാപിച്ചു
ലിന്‍ലിത്‌ഗോ പ്രഭു (1936-1943)
- 1937 - പ്രവിശ്യകളിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടത്തി
- 1942 - ക്രിപ്‌സ് മിഷന്‍
- ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യ പ്രസ്ഥാനം
- 1943 - ബംഗാളിലെ ക്ഷാമം - പട്ടിണിമൂലം 3 ദശലക്ഷത്തോളം ആളുകള്‍ മരണപ്പെട്ടു
വേവല്‍ പ്രഭു (1943-1947)
- 1944 - ലീഗ്-കോണ്‍ഗ്രസ് ഭിന്നത അവസാനിപ്പിക്കാനായി സി.ആര്‍ (സി.രാജഗോപാലാചാരി) ഫോര്‍മുല
- സിംല കോണ്‍ഫറന്‍സ് - ഇന്ത്യക്കാര്‍ക്ക് സ്വയംഭരണം നടത്താന്‍ അനുമതി
- 1946 - കാബിനറ്റ് മിഷന്‍ - ബ്രിട്ടീഷുകാരില്‍നിന്നും ഇന്ത്യന്‍ നേതാക്കളിലേക്ക് അധികാരക്കൈമാറ്റം നടത്തുന്നതിനായുള്ള തയ്യാറെടുപ്പ്
- ബംഗാളില്‍ വര്‍ഗീയ കലാപം (1946)
- ബോംബെയില്‍ നാവിക കലാപം (1946)
മൗണ്ട്ബാറ്റണ്‍ പ്രഭു (1947 ഫെബ്രുവരി-ഓഗസ്റ്റ്)
- ഇന്ത്യന്‍ ഇന്‍ഡിപെന്‍ഡന്‍സ് ആക്ട് നടപ്പാക്കി
- ഇന്ത്യാ വിഭജനം
അധികാരക്കൈമാറ്റം നടത്തിയെങ്കിലും ഇന്ത്യ പൂര്‍ണമായും റിപ്പബ്ലിക് ആവുന്നതുവരെ പ്രസിഡന്റിന്റെ അഭാവത്തില്‍ ഗവര്‍ണര്‍ ജനറല്‍ പദവി നിലനിര്‍ത്തിപ്പോന്നു. ഇത് 1956 ജനുവരി 26 വരെ തുടര്‍ന്നു. അവസാനത്തെ വൈസ്രോയിയായിരുന്ന മൗണ്ട്ബാറ്റണ്‍ പ്രഭു തന്നെ സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ ഗവര്‍ണര്‍ ജനറലായി. 1948 ജൂണ്‍ 21 വരെ അദ്ദേഹം പദവിയില്‍ തുടര്‍ന്നു.
1948 ജൂണ്‍ മുതല്‍ 1956 ജനുവരി വരെ സി. രാജഗോപാലാചാരി ഇന്ത്യയിലെ അവസാനത്തെ ഗവര്‍ണര്‍ ജനറലായി. ഇന്ത്യാക്കാരനായ ഏക ഗവര്‍ണര്‍ ജനറല്‍ കൂടിയാണ് അദ്ദേഹം.